سرویس و نگهداری کولر آبی به خصوص سرویس سالانه کولر آبی در فصل تابستان یکی از مهمترین اقداماتی است که میتواند در افزایش کارایی و طول عمر این دستگاه بسیار مؤثر باشد. کولرهای آبی، که اغلب در مناطق خشک و گرم مورد استفاده قرار میگیرند، از تبخیر آب برای خنکسازی محیط استفاده میکنند. بنابراین، سلامت قطعات آنها برای حفظ کارایی بهینه بسیار حیاتی است،همواره این سوال مطرح میشود که روش سرویس کولر آبی چیست و چگونه کولر آبی را سرویس کنیم ؟ که در این مقاله ما قصد داریم صفر تا صد سرویس کولر آبی را بررسی کنیم و در کنار بهترین روش انجام این کار، تمامی ابزار ها و وسایلی را که برای سرویس کولر مورد نیاز است را به شما معرفی خواهیم کرد، در ضمن شما میتوانید برای خرید لوازم کولر با ما در فروشگاه مستر ابزارنگ در تماس باشید.
عملکرد کولر آبی چگونه است ؟
برای آنکه بتوانید به صورت اصولی سرویس کولر آبی را انجام دهید لازم است اطلاعات کلی در مورد نحوه عملکرد کولر های آبی داشته باشید.
کولر آبی از یک بدنه مستحکم فلزی یا پلاستیکی بزرگ تشکیل شده است که درون آن اجزایی چون موتور، فن، پمپ، شناور و پوشال قرار دارند. عملکرد کولر با پر کردن بخش پایینی آن از آب آغاز میشود. با فعال ساختن دکمه پمپ، آب از طریق یک توربین درون پمپ مکیده شده و به سوی لوله توزیعکننده آب هدایت میگردد. این لوله به سه شاخه تقسیم میشود تا آب را بر روی پوشالهایی که پشت دربهای کولر قرار دارند بریزد. پوشالها، که معمولاً از چوب درختانی چون سپیدار، بید، یا صنوبر ساخته شدهاند، به دلیل قابلیت بالای نفوذپذیری، آب را به خوبی جذب میکنند تا هوای خنکتری را به داخل فضا هدایت کنند.
پس از آن که پوشالها مرطوب شدند، با فشردن دکمه موتور، دینام کولر که در بخش بالایی قرار دارد فعال شده و به چرخش در میآید. این دینام از طریق یک تسمه به بخش چرخان پایینی متصل است و آن را به گردش درمیآورد. هوای خنک حاصل از تبخیر آب، توسط شیارهای موجود در این بخش، به درون محیط پمپاژ میشود. همچنین، وقتی سطح آب در کولر کاهش یابد، شناور که به لولهکشی آب متصل است، فعال شده و آب مورد نیاز را جایگزین میکند. هماهنگی و کارکرد صحیح این قطعات با یکدیگر، تضمینکننده تجربهای از هوای خنک و دلپذیر است.
سرویس کولر آبی برای تابستان
در فصول گرم سال، وقتی کولر آبی به طور مداوم کار میکند، تجمع رسوبات آب و گرد و غبار میتواند منجر به کاهش کارایی و حتی خرابی آن شود. به همین دلیل، انجام دادن سرویسهای دورهای و تمیز کاری و رسیدگی به قطعات مختلف کولر، مانند پدها، فیلترها، موتور و پمپ، باید به صورت منظم انجام شود. این امر نه تنها باعث بهبود عملکرد کولر میشود، بلکه مصرف انرژی را نیز بهینه میکند و از بروز مشکلات بزرگتر در آینده پیشگیری میکند.
سرویس کولر آبی در شروع فصول گرم نه تنها برای حفظ کارکرد مطلوب دستگاه در دوران گرما اهمیت دارد، بلکه برای سلامتی افراد استفادهکننده از آن نیز ضروری است، زیرا از تجمع باکتریها و مواد آلرژیزا در محیط زندگی جلوگیری میکند.
مراحل سرویس کولر آبی
تفاوتی ندارد خودتان بخواهید سرویس کولر آبی را انجام دهید یا آن را به فرد دیگری واگذار کنید در هر صورت باید بدانید که سرویس کولر آبی شامل چند مرحله اصلی است که انجام آنها میتواند به بهبود کارکرد و افزایش طول عمر کولر کمک کند. در اینجا اصلی ترین مراحل برای سرویس کولر آبی را بررسی خواهیم کرد:
1-خاموش کردن کولر : قبل از شروع به سرویس، حتما کولر را خاموش کنید تا از ایمنی کار اطمینان حاصل شود.
2-تخلیه آب کولر : آب موجود در مخزن کولر را تخلیه کنید. این کار معمولاً از طریق شیر تخلیه در پایین مخزن انجام میشود.
3- تمیز کردن پوشال های کولر : پوشال های کولر را بررسی کنید. اگر آلوده یا فرسوده هستند، آنها را تمیز کنید یا در صورت نیاز تعویض نمایید. برای تمیز کردن، پدها را با آب شلنگ بشویید و از بین بردن رسوبات اطمینان حاصل کنید.
4- بررسی و تمیز کردن توری هوا و دیگر قطعات : توری هوای کولر را که هوا از آن عبور میکند بررسی و در صورت وجود گرد و غبار یا آلودگیها، آن را تمیز کنید.
5- بررسی و تعمیر موتور و پمپ: موتور و پمپ کولر را برای هر گونه نشانهای از فرسودگی یا خرابی بررسی کنید. اطمینان حاصل کنید که پمپ به درستی آب را به پوشال ها میرساند. همچنین بررسی کنید که موتور به راحتی و بدون صدای اضافی کار میکند.
6-بررسی کانالها و دهانههای هوا : اطمینان حاصل کنید که کانالها و دهانههای هوا بدون هر گونه مانعی هستند تا جریان هوا به خوبی در سراسر محیط پخش شود.
7- راهاندازی و بررسی کولر پس از سرویس : پس از اتمام کارهای سرویس، کولر را روشن کرده و مطمئن شوید که همه قطعات به درستی کار میکنند و جریان هوا به خوبی در حال گردش است.
این مراحل میتوانند به صورت دورهای (معمولاً در ابتدا و انتهای فصل گرما) انجام شوند تا کولر آبی شما همیشه در بهترین حالت کار کند.
سرویس پوشال های کولر آبی
پوشالها بخش حیاتی کولرهای آبی به شمار میروند که معمولاً نیاز به تعویض سالانه دارند. این مواد میتوانند به عنوان محیطی برای رشد باکتریها و قارچها عمل کنند، به ویژه در طول فصل زمستان که رطوبت درون پوشالها باقی میماند. با شروع فعالیت کولر و جریان آب بر روی پوشالها، این میکروارگانیسمها فعال شده و ممکن است هوایی بدبو و نامطبوع وارد فضای خانه کنند که خطر بیماریهای تنفسی را افزایش میدهد. از این رو، بررسی و رسیدگی به وضعیت پوشالها در هر سال ضروری است.
اگر پوشالها پس از بازرسی همچنان سالم به نظر میرسند و قابل استفاده برای یک سال دیگر هستند، آنها را به دقت بشویید. اما اگر فرسوده شدهاند، بدون تردید آنها را تعویض کنید. هزینه پوشال نسبتاً مقرون به صرفه است و تعویض آنها بار مالی زیادی به همراه ندارد. توجه داشته باشید که از پوشالها بیشتر از دو سال استفاده نکنید.
هنگام خرید پوشال جدید، حتماً ظرفیت کولر را در نظر بگیرید. استفاده از پوشال کولرهای کم ظرفیت در دستگاههای با ظرفیت بالاتر منجر به پوشش ناکافی منافذ میشود و مصرف انرژی را افزایش میدهد. در مقابل، استفاده از پوشال مخصوص کولرهای بزرگتر در دستگاههای کم ظرفیت مانع از جریان مناسب هوا میشود و باز هم باعث افزایش مصرف انرژی خواهد شد.
برای تعویض پوشال، ابتدا دربهای کولر را باز کنید و میلههای فلزی نگهدارنده پوشال را با استفاده از پیچگوشتی بردارید. سپس، دربهای کولر و کانالهای عبور آب را به خوبی تمیز کنید. پوشالهای جدید را جایگزین کرده و اگر بزرگتر از اندازه دربها هستند، گوشههای آنها را تا بزنید تا کاملاً جا بگیرند. میلهها را مجدداً نصب کرده و دربها را ببندید. با این کار، پوشالهای جدید به درستی نصب شده و آماده استفاده هستند.
تعویض یا تنظیم تسمه کولر
در کولر آبی وظیفه گردش آب به عهده پمپ و گردش هوا به عهده دینام است. حفظ وضعیت ایدهآل موتورها کلیدیترین عامل در کاهش مصرف انرژی این دستگاه به شمار میرود. در جریان سرویس دورهای، گرد و غبار از روی موتورها پاکسازی شده و به روغنکاری آنها بپردازید. مطمئن شوید که تسمه موتور فرسوده نشده باشد؛ در صورت نیاز، تسمه را تعویض کنید. تسمه را چند بار به آرامی بچرخانید تا حرکت آن نرم و روان شود. مراقب باشید که تسمه بیش از حد سفت نباشد؛ به گونهای تنظیم کنید که با فشار دست، تسمه ۱ تا ۲ سانتیمتر انعطاف پیدا کند.
همچنین، از فردی که کنترل کلیدها را در دست دارد بخواهید تا به ترتیب پمپ و موتور کولر را برای مدتی روشن کند تا از صحت عملکرد آنها اطمینان حاصل شود. توجه داشته باشید که این قطعات معمولاً فقط به روغنکاری نیاز دارند و در صورت خرابی، با توجه به هزینه بالای تعمیر، تعویض آنها اقتصادیتر است.
یادآوری میکنیم که استفاده مداوم و بدون وقفه از کولر میتواند به کاهش طول عمر دستگاه منجر شود. توصیه میشود که هر ۱۲ ساعت یک بار، کولر خاموش شده و مدتی استراحت کند تا عملکرد بهینهاش حفظ شود.
سرویس و روغن کاری پمپ کولر
پمپهای آب کولر آبی در دو نوع اصلی ساخته میشوند که شامل پمپهای با موتور قطب چاکدار و استاتور تک بوبین، و موتور قطب چاکدار با استاتور دو بالشتکی است. برای حفظ کارایی و کاهش مصرف انرژی کولر، سرویس دورهای و روغنکاری پمپها ضروری است. این فرآیند شامل باز کردن کامل پمپ و سپس روغنکاری و سرویس مجدد آن میباشد.
ابتدا، اطمینان حاصل کنید که برق کولر کاملاً قطع شده است. سپس پیچهای نگهدارنده پمپ را باز کرده و سیمهای متصل به پمپ را از ترمینال جدا کنید. توصیه میشود قبل از جداسازی سیمها، عکسی از ترتیب اتصالات تهیه کنید تا در هنگام مونتاژ مجدد دچار سردرگمی نشوید. شلنگهای متصل به پمپ را با باز کردن بستهای آنها جدا کنید تا پمپ آماده سرویس شود.
روغنکاری پمپ مدل تک بوبین
- کلاهک پلاستیکی روی پمپ را با آچار مناسب باز کنید و آن را بردارید.
- پروانه یا فن موجود در بالای محور پمپ را با استفاده از یک پیچگوشتی تخت به آرامی جدا کنید. مراقب باشید که محور را به اشتباه روغنکاری نکنید.
- درپوش موتور را باز کرده و استاتور را از روتور جدا نمایید. سیمها را با استفاده از ابزار مناسب از ترمینال جدا کنید.
- پروانه موتور را بیرون بکشید و محور روتور را از درپوش پایینی جدا کنید.
- اگر رسوب بر روی محور وجود دارد، آن را پاک کنید تا بوشن راحتتر خارج شود.
- مهره نگهدارنده پایه پمپ را باز کنید و درپوش پایینی را همراه با بوشن جدا نمایید.
- تمامی قطعات را تمیز کرده و به جز سیمپیچها، همه قسمتها را روغنکاری کنید.
روغنکاری پمپ مدل دو بالشتکی
- بعد از قطع برق، سیمها و مهرههای نگهدارنده کلاهک پمپ را باز کنید.
- استاتور را با ضربات ملایم جدا کنید و کفی پلاستیکی را با دقت بیرون بیاورید.
- پروانه را از محور روتور جدا کرده و پایه را درآورید.
- در صورت وجود رسوب، با استفاده از ابزار مناسب رسوبزدایی کنید.
- محور روتور را خارج سازید و مطمئن شوید که هیچ گونه آسیبی به روتور وارد نشود.
- بوشنها و درپوش پایینی را با دقت روغنکاری کنید.
پس از روغنکاری، با دقت تمامی قطعات را مجدداً مونتاژ کرده و از صحت کار پمپ اطمینان حاصل نمایید. عکاسی از مراحل باز و بست پمپ میتواند در این فرآیند کمککننده باشد.
سرویس یاتاقان کولر آبی
یاتاقانهای موتور کولر از دیگر قطعات آن است که باید برای سرویس دوره ای، مورد بررسی قرار گیرد. توصیه میشود که یاتاقانها هر دو ماه یک بار سرویس و روغنکاری شوند.
ابتدا، درپوش یاتاقانها را باز کنید و روغن موتور مناسب را درون آنها بریزید تا سطح روغن از درپوش بیرون بزند. یاتاقانها در هر دو سمت موتور قرار دارند؛ یکی در سمتی که تسمه به پولی متصل است و دیگری در سمت مقابل. هر دوی این یاتاقانها باید به دقت روغنکاری شوند.
پس از افزودن روغن به یاتاقانها، پروانه یا محور فن را به آرامی با دست بچرخانید تا روغن به خوبی در تمامی قسمتهای یاتاقان نفوذ کند. پس از این فرآیند، مجددا روغن اضافه کنید تا از روانکاری کافی اطمینان حاصل شود. به خصوص یاتاقان سمت پولی که تحت فشار بیشتری قرار دارد، نیاز به مراقبت و توجه بیشتری دارد. همچنین، از بیش از حد سفت کردن تسمه کولر خودداری کنید، زیرا این امر میتواند به یاتاقانها آسیب برساند و عمر آنها را کاهش دهد.
معمولاً پس از روغنکاری یاتاقانها، نیازی به روغنکاری مجدد موتور نیست. باز کردن پیچهای موتور نیازمند مهارت فنی است و در صورت عدم دقت ممکن است به تنظیمات تسمه و پولی آسیب برسد که منجر به افزایش صدای کولر میشود.
در زمان راهاندازی کولر، مراقب باشید که مسیر آبریزها به گونهای نباشد که آب مستقیماً بر روی یاتاقانها بریزد، زیرا این امر میتواند به آسیب دیدگی آنها منجر شود.
نصب سایه بان برای کولر آبی
کولرها که معمولاً بر روی پشت بامها نصب میشوند، مستقیماً در معرض نور آفتاب داغ قرار دارند. با افزایش دمای بدنه کولر به دلیل تابش مستقیم آفتاب، مصرف انرژی آن نیز بالا میرود و در عین حال کارآیی کولر کاهش مییابد. بنابراین، حفاظت از کولر در برابر تابش مستقیم آفتاب میتواند به کاهش مصرف انرژی کمک کند.
استفاده از سایهبان یکی از بهترین راهحلها برای این منظور است. شما میتوانید از سایهبانهای سنتی استفاده کنید که معمولاً از چهار پایه فلزی و یک سقف برزنتی ساخته شدهاند، یا از نوع مدرنتری که پایههای آن مستقیماً روی کولر نصب میشود و سقف سایهبان بر فراز آن قرار میگیرد، استفاده کنید. سایهبانهای مدرن علاوه بر کارآیی بهتر، آسیب کمتری به ایزوگام پشت بام وارد میکنند، اگرچه قیمت آنها معمولاً بالاتر است.
سرویس بدنه و کف کولر
تمیز کردن کف کولر برای حفظ بهداشت، از بین بردن بوی نامطبوع و باکتریها اهمیت زیادی دارد. برای شروع سرویس بدنه و کف کولر آبی، دریچه تخلیه آب که در پایین کولر قرار دارد را باز کنید و کف دستگاه را به دقت شستشو دهید. اگر کف کولر دارای رسوبات زیادی است، میتوانید از مواد جرمگیر استفاده کنید تا تمیزی بهتری حاصل شود. همچنین، اطمینان حاصل کنید که کف کولر هیچگونه نشتی ندارد؛ زیرا نشتی آب میتواند به افزایش چشمگیر مصرف آب کولر منجر شود.
کولر را تراز کنید
به دلیل ارتعاشات ناشی از کارکرد موتور، ممکن است پس از چند سال، موقعیت کولر آبی روی بام کمی تغییر کند. این تغییر مکان میتواند باعث شود که دهانه خروجی کولر با دهانه ورودی کانال تهویه همراستا نباشد، که نتیجه آن اتلاف بخشی از هوای خنک شده تولیدی است.
برای جلوگیری از این مشکل، معمولاً نقطه اتصال دهانه و کانال با پارچههای برزنتی پوشانده میشود. با این حال، این پارچهها ممکن است به مرور زمان فرسوده شده و پاره شوند. بنابراین، در زمان سرویس کولر، اطمینان حاصل کنید که دهانههای خروجی و ورودی کانالها کاملاً همراستا بوده و پارچههای برزنتی نیز در وضعیت سالمی قرار دارند.
شناور کولر را تنظیم کنید
شناور در کولر آبی وظیفه کنترل میزان آب ورودی به مخزن را دارد و زمانی که سطح آب به حد مشخصی رسید، ورود آب بیشتر را متوقف میکند. بنابراین، تنظیم صحیح شناور در هنگام سرویس دهی کولر آبی از اهمیت بالایی برخوردار است.
ابتدا، شناور را به گونهای تنظیم کنید که آب اضافی از طریق تشتک یا دریچه اطمینان در کف مخزن نشت نکند. سپس شیر آب کولر را باز کرده و بررسی کنید که آیا شناور به درستی کار میکند. برای این که نیازی به انتظار برای پر شدن کامل مخزن نباشد، میتوانید به آرامی شناور را بالا بکشید تا ببینید آیا جریان آب به درستی قطع میشود یا خیر. اگر شناور به درستی کار نکند، باید آن را تعویض نمایید.
زمانی که شناور به خوبی تنظیم شده باشد، پس از پر شدن مخزن، سطح آب باید تقریباً یک سانتیمتر پایینتر از سطح شیر تخلیه کف قرار داشته باشد. علاوه بر این، مطمئن شوید که کولر بر روی زمین کاملاً تراز است؛ در غیر این صورت، تجمع آب در یک گوشه مخزن ممکن است باعث اختلال در عملکرد شناور شود.
تست نهایی راه اندازی کولر آبی
بعد از آنکه تمامی فرآیند های مربوط به سرویس کولر آبی را انجام دادید اجازه دهید، کولر به طور کامل آبگیری شود. سپس پمپ را روشن کنید تا اطمینان حاصل کنید آب به درستی از پایین به بالا به دریچهها منتقل میشود. همچنین، برای جلوگیری از خطرات احتمالی برای قطعات الکتریکی، اطمینان حاصل کنید که در سیستم انتقال آب نشتی وجود نداشته باشد.
در صورت عدم مشاهده مشکل، دریچهها را ببندید و بررسی کنید آیا آب به طور یکنواخت روی پوشالها پخش میشود. آب باید تمام سطوح پوشال را از بالا تا پایین به طور کامل خیس کند. اگر آب به درستی پخش نمیشود و در میانه راه منحرف میشود، دریچهها را خارج کرده و پوشالها را کمی تنظیم کنید.
قبل از روشن کردن کولر، اجازه دهید پمپ برای چند دقیقه کار کند تا پوشالها به خوبی خیس شوند. پس از آن، موتور کولر را روشن کنید. تبریک میگویم، سرویس کولر آبی شما با موفقیت به پایان رسیده است.
نکات سرویس کولر آبی
پیش از شروع به سرویس کولر آبی، اطمینان حاصل کنید که کولر از برق کشیده شده است. با توجه به رطوبت موجود در محیط داخلی و خارجی کولر و همچنین بدنه فلزی آن، خطر برق گرفتگی وجود دارد. از خاموش بودن کلید پمپ و موتور کولر مطمئن شوید و در صورت وجود، فیوز مربوط به کولر را قطع کنید. برای تأیید عدم وجود جریان برق، از فازمتر استفاده کنید و یا با پشت دست خود به بدنه کولر ضربه بزنید.
هنگام سرویس کولر، پوشیدن دمپایی پلاستیکی با کفی ضخیم توصیه میشود. اگر کولر در مکان بلندی نصب شده، برای دسترسی ایمن به آن از چهارپایه پلاستیکی یا چوبی استفاده کنید.
در مورد آپارتمانها که چندین کولر بر روی پشت بام نصب شده، قبل از شروع کار، از شخصی که کنترل کلیدها را در دست دارد بخواهید کولر را یک بار روشن و سپس خاموش کند تا از شناسایی صحیح کولر خود اطمینان حاصل شود.
زمانی که کولر را برای آزمایش روشن میکنید، حداقل یک دریچه را باز نگه دارید تا فشار زیادی به موتور وارد نشود. معمولاً کولرها بیشتر اوقات سال خاموش هستند و این امر باعث تجمع گرد و غبار در کانالها و دریچهها میشود. هنگام روشن کردن کولر برای تست، توصیه میشود به افراد درون خانه بگویید با دستمال مرطوب جلوی دریچهها را بگیرند تا گرد و غبار وارد فضای خانه نشود، به ویژه اگر شما یا یکی از اعضای خانواده دچار حساسیت یا مشکلات تنفسی هستید، به این نکته توجه داشته باشید.